انتقاد فعلان ایرانی از سیاست‌های مهاجرتی دولت ایران در برخورد با مهاجران افغانستان

جمهوری مدارا: در شرایطی که سیاست‌های مهاجرتی دولت جدید ایران با شدت بیشتری در حال اجراست و خطر بازگرداندن مهاجران، جان بسیاری را تهدید می‌کند ایران تاکنون‌ بیش از ۲ میلیون مهاجر را به افغانستان بازگردانده است.

در همین حال گزارش شده است که دانشگاه تهران از حضور یکی از جامعه‌شناسان برجسته حوزه مهاجرت در یک نشست تخصصی در این دانشگاه برگزار شده بود، جلوگیری کرد.

این نشست علمی تحت عنوان «مهاجران در ایران، خاستگاه‌های اجتماعی تمایزگذاری و نابرابری» عصر سه‌شنبه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

با وجود اعلام قبلی و دعوت از آرش نصراصفهانی، جامعه‌شناس و پژوهشگر شناخته‌ شده مهاجرت، دقایقی پیش از آغاز برنامه، برگزار کنندگان از ممنوعیت حضور او مطلع شدند.

این اتفاق واکنش گسترده حاضران و سخنرانان نشست را به‌دنبال داشته است.

این درحالی‌ست که نصراصفهانی پیش‌تر بارها در رسانه‌ها و نشست‌های تخصصی به نقد سیاست‌های مهاجرتی دولت ایران پرداخته و سال گذشته نیز در همین دانشکده سخنرانی داشته است.

او در گفت‌وگویی با «شرق» گفت هیچ اطلاعی از این تصمیم ندارد و بعید می‌داند منشأ آن حراست دانشگاه باشد.

به گفته او، امکان دارد ممانعت از حضورش به‌دلیل موضوعات انتقادی سخنرانی‌اش درباره سیاست اخراج مهاجران افغانستانی بوده باشد؛ سیاستی که به گفته او، «اجازه هیچ نقدی را نمی‌دهد.»

بسیاری از فعالان اجتماعی نسبت به خطر جانی بازگرداندن‌ مهاجران افغانستان از ایران هشدار داده‌اند.

در این نشست، سارا شریعتی ( دختر دکترعلی شریعتی)، جامعه‌شناس، ضمن انتقاد از سیاست‌های مهاجرتی دولت، بر ضرورت نگاه اخلاق‌محور در مواجهه با مهاجران تأکید کرد.

او گفت: «در ایران وقتی از مهاجر سخن می‌گوییم، غالبا فقط مهاجر افغانستانی منظور است؛ درحالی که این طیف شامل گروه‌های مختلفی با شرایط، اهداف و موقعیت‌های گوناگون است.»

مجتبی حسینی، نویسنده و فعال حوزه مهاجرت نیز، با اشاره به وضعیت نابسامان حقوقی مهاجران گفت: «انسان افغانستانی دیگر نیروی کار نیست، بلکه ابزاری برای کار است؛ بی‌حق، بی‌صدا و نامرئی.»

از دیگر سخنرانان، حسن نوری، مستندساز حوزه مهاجرت، از شرایط سخت کارگران مهاجر و سوءاستفاده‌های کارفرمایان سخن گفت و انتقاد کرد که در نبود حمایت قانونی، برخی از کارگران پس از ماه‌ها کار بدون مزد، تنها به‌دلیل مهاجر بودن به پلیس معرفی و از کشور اخراج می‌شوند.

در این نشست شد که سیاست‌های سخت‌گیرانه فعلی در حالی اجرا می‌شود که نه فقط دولت، بلکه بخش‌هایی از جامعه نیز با نوعی سکوت و بی‌تفاوتی، آن را همراهی می‌کنند.