جمهوری مدارا: منابع معتبر در ولایتهای خوست، بدخشان، بامیان و بغلان تأیید کردهاند که گروه طالبان روند گسترده برکناری استادان و کارمندان دانشگاههای دولتی را تحت عنوان «تنقیض» آغاز کردهاند.
این اقدام به گفته منتقدان، بخشی از سیاست حذف سیستماتیک نخبگان علمی کشور به شمار میرود.
به گزارش منابع محلی، تنها در کمتر از یک هفته، بیش از ۱۲۰ تن از استادان و کارمندان دانشگاه شیخ زاید در ولایت خوست، ۵۰ نفر از دانشگاه بامیان، ۵۰ نفر از دانشگاه بدخشان، و دستکم ۵۰ تن از دانشگاه بغلان از سوی طالبان برکنار شدهاند. همچنین تمام اعضای کادر علمی دانشگاه پنجشیر از ادامه کار محروم شدهاند.
اسناد بهدست آمده از دانشگاه شیخ زاید خوست نشان میدهد که فهرست مشخصی از استادان برکنار شده تهیه شده و برخی از آنها با دستور مستقیم طالبان به خانههای خود بازگردانده شدهاند.
این فهرست عمدتاً شامل استادانی با مدارک کارشناسی ارشد، دکترا و عنوانهای پروفیسوری است که در دوران حکومت جمهوریت فعالیت داشتند.
منابع میگویند طالبان در چارچوب «تنقیض»، افرادی را هدف قرار میدهند که به این گروه وابسته نیستند یا سابقه همکاری با نظام پیشین را دارند.
یکی از استادان دانشگاه شیخ زاید، که به دلایل امنیتی نخواست نامش فاش شود، گفت: «این اقدام بهانهای است برای کنار زدن افراد تحصیلکرده و جایگزینی آنها با ملاها و افراد وابسته قومی و تباری به طالبان، عمدتاً ملاهای مدارس دینی.»
از دانشگاه بامیان نیز گزارش شده است که ۳۳ تن از استادان و ۲۰ کارمند اداری از کار برکنار شدهاند.
منابع محلی در این ولایت تأیید کردهاند که اکثر این افراد از قوم هزاره و پیروان مذهب شیعه بوده و دارای تحصیلات عالی تا سطح دکترا هستند.
در ولایت بدخشان نیز منابع گفتهاند که ۳۶ تن از استادان و کارمندان اداری دانشگاه دولتی این ولایت برکنار شدهاند.
بر پایه اسنادی که در شبکههای اجتماعی دست بدست میشود، این روند پس از ماهها بررسی، روز دوشنبه، ۲۲ ثور، رسماً تأیید شده است.
همچنین در دانشگاه بغلان بیش از ۵۰ تن از استادان از کار اخراج شدهاند.
این درحالی است که طالبان پیشتر نیز در ولایتهای ننگرهار، کنر، پروان، لغمان، و برخی دیگر از ولایات، دهها تن از استادان وابسته به نظام جمهوریت را از دانشگاههای دولتی اخراج کرده بودند.
از زمان بهقدرت رسیدن طالبان در آگست، ۲۰۲۱، روند کنار زدن افراد متخصص و تحصیلکرده از نهادهای آموزشی و علمی کشور شدت گرفته و دانشگاهها بهتدریج به مراکزی با تمرکز بر آموزههای دینیِ منطبق با ایدئولوژی طالبان تبدیل شدهاند.